to harden, to become hard;
to be obstinate, to persist;
to be severe, rigorous, austere;
— ումեք, to treat mercilessly;
— որովայնի, to constipate, to close the bowels.
σκληρύνομαι duresco, induror. Խիստ լինել. որպէս կարծրանալ. պնդանալ. կոշտանալ. պնդանալ, ամըրնալ, կոշտ ըլլալ.
Ի ջրոց՝ որ պաղեալ խստանան. (Շիր.։)
Ջուր է, եւ ապա խստացաւ։ Խստանալ իբրեւ զքար. (Վեցօր. ՟Գ. ՟Զ։)
Է՛ որ ի ստամոքսէ խանգարելոյ, եւ է՝ որ յորովայնէ խստանալոյ. Եզնիկ.։ Խստանան թանձրանան ստամոքք ի բազում կերակրոց։ Եթէ ոչ կազմես զպատրոյգն, խստացեալ՝ անճառագայթ լինի. (Եփր. ծն. եւ Եփր. աւետար.։)
ծունկք իւր խստացան իբրեւ զուղտու։ Ծունկքն խստացեալ էին ի ստէպ ծնրադրութենէ. (Սարգ. յկ. ՟Ա. ՟Ժ՟Ա։)
ԽՍՏԱՆԱԼ. նմանութեամբ՝ Յամառիլ. պնդիլ ի կամս իւր. սիրտը քար դառնալ.
Խստաւ սիրտն փարաւոնի. (Ել. ՟Է. 22։ ՟Ը. 19։ ՟Թ. 35։)
Խստացեալ մտօք. (Ես. ՟Ի՟Է. 8։ Եթէ ուրուք խստացեալ քարացեալ եւ սալացեալ սիրտ իցէ. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 1։)
Անհանճարն եւ ի վտանգն գալով խստանայ սրտիւ. (Լմբ. առակ.։)
Կամ Անսաստ լինել. խստամբակութեամբ կամ դժկամակութեամբ վարիլ.
եւ ես ոչ խստանամ, եւ ոչ ընդդէմ դառնամ. (Ես. ՟Ծ. 5։)
Ընդ որ խստացեալ աբգարու՝ խորհի ապստամբութիւն. (Խոր. ՟Բ. 27։)
Եւ խստութեամբ վարիլ. խստութիւն ցուցանել. չներել.
Ում կամի՝ ողորմի, եւ ում կամի՝ խստանայ. (Հռ. ՟Թ. 18։)
Խստացար ընդ իս ... եւ այս լի երեսուն ամ է՝ զի պատերազմեցար. (Բուզ. ՟Դ. 54։)
Եթէ խստանաս, փախնում. (Նար. ՟Ի՟Է։)
Եւ Սաստկանալ. յորել.
Խստացան չարիքն ի վերայ նոցա. (՟Ա. Մակ. ՟Բ. 30։)
| Présent | |
|---|---|
| ես | խստանամ |
| դու | խստանաս |
| նա | խստանայ |
| մեք | խստանամք |
| դուք | խստանայք |
| նոքա | խստանան |
| Imparfait | |
|---|---|
| ես | խստանայի |
| դու | խստանայիր |
| նա | խստանայր |
| մեք | խստանայաք |
| դուք | խստանայիք |
| նոքա | խստանային |
| Aoriste | |
|---|---|
| ես | խստացայ |
| դու | խստացար |
| նա | խստացաւ |
| մեք | խստացաք |
| դուք | խստացայք |
| նոքա | խստացան |
| Présent | |
|---|---|
| ես | խստանայցեմ |
| դու | խստանայցես |
| նա | խստանայցէ |
| մեք | խստանայցեմք |
| դուք | խստանայցէք |
| նոքա | խստանայցեն |
| Aoriste | |
|---|---|
| ես | խստացայց |
| դու | խստասցիս |
| նա | խստասցի |
| մեք | խստասցուք |
| դուք | խստասջիք |
| նոքա | խստասցին |
| Prohibitif | |
|---|---|
| դու | մի՛ խստանար |
| դուք | մի՛ խստանայք |
| Impératif | |
|---|---|
| դու | խստացի՛ր |
| դուք | խստացարո՛ւք |
| Exhortatif (thème du passé) | |
|---|---|
| դու | խստասջի՛ր |
| դուք | խստասջի՛ք |