s.

face, figure, visage;
mine, air, aspect, forme, effigie, traits, maintien, tenue, apparence, attitude;
idée;
caractère;
état;
cf. Կենդանագիր;
ունել զկերպարանս, avoir l'air de, ressembler à;
կերպարանս տալ մտացածինս, donner de fausses idées;
անպաճոյճ —ք, un extérieur simple;
անյողդողդ —, contenance ferme;
լուրջ եւ խիստ —, un air sérieux et sévère;
ի կերպարանս Մենտորի, sous la figure de Mentor;
— սէգ եւ սպառնական, air fier ou superbe et menaçant;
մեղկ —, air de mollesse;
— լուրջ անժպիտ, air froid;
աղաչաւոր —, posture suppliante;
զկերպարանս իրիք բերել յանձին, avoir l'air de, paraître;
առնուլ զկերպարանս ուրուք, prendre la forme de quelqu'un, avoir l'air de quelqu'un;
զկերպարանս ճշմարտութեան ի ներքս բերել, avoir de la vérité, tenir de la vérité, être vraisemblable.

s.

ԿԵՐՊԱՐԱՆ մանաւանդ ԿԵՐՊԱՐԱՆՔ. μορφή forma եւ ἱδέα, οἵδος, σχῆμα, ὀμοίωμα species, habitus, similitudo եւ այլն. πρόσωπον facies εἱκών imago τρόπος modus եւ այլն. Կերպ, որպէս տեսիլ երեսաց. տեսակ. բնութիւն. իսկութիւն. եւ Դէմք. պատկեր. ձեւ. նմանութիւն. յեղանակ.

Զբարբառն լսէին, եւ զկերպարանսն ոչ տեսանէին։ Կերպարանք իւրոց։ Տեսի, եւ ոչ էին կերպարանք առաջի աչաց իմոց, բայց միայն օդ եւ սօսափիւն լսէի։ Ոչ զկերպարանսդ ձեր զիւրաքանչիւր ես նկարեցի։ Այր բարկացօղ տգեղ է կերպարանօք։ Երեւեցաւ այրով կերպարանաւ։ Որ ի կերպարանս աստուծոյ է։ Զկերպարանս ծառայի առեալ։ կերպարանօք տտեալ իբրեւ զմարդ։ Նմանութիւն կերպարանաց մարդոյ։ Կերպարանք չորից կենդանեաց։ Կերպարանք երեսաց նոցա. կերպարանք մարդոյ, եւ կերպարանք առիւծու, եւ այլն։

Եւ յայլ գիրս.

Տեսիլ կերպարանաց։ Վասն չքնաղագեղ կերպարանին։

Զառաքելոցն ունել զկերպարանս։ Խորդք ի թռչելն ձեւացուցանեն զկերպարանս գրելոյ։ Ընդունել զկերպարանս հանդերձիս։ Եփուտ, կերպարանք ինչ հանձնի է։ Զկերպարանս ձեւոյ սրբութեան։ Ըստ կերպարանաց խաչի կախեալ կային։ Կերպարան անձանց խոնարհից։ Կերպարանք ոգւոյս։ Կերպարանք ճշգրտագոյնք կամ ծիծաղելիք։ Ի կերպարանաց պատկերի բանին ծանուցեալ, եւ այլն։ Ու աստուած տեսանիցէ, անդ չեն ինչ պէտք կերպարանաց, եւ ոչ պէսպէս պատմուճանաց. (Սեբեր. ՟Գ։)

ԿԵՐՊԱՐԱՆ. εἵδωλον, σκιά, ὐπόκρισις, τύπος եւ այլն. որպէս Առերեւոյթ տեսիլ, կամ ցոյցք առաչօք. օրինակ, եւ ոչ ճշմարտութիւն. կեղծիք.

Ի ձեռն կերպարանաց եւ կարծեաց գիշերայնոց եւ տուընջենականաց. (Պղատ. տիմ.։)

Եւ առ այսոսիկ կերպարանաւ, նաւուղիղ ոք հաւատարիմ եւ այլն. (Բրս. թղթ.։)

Հաւաստեաւ եւ ոչ կերպարանօք ի վերայ հասանել քննութեան եղելոցն. (Կանոն.։)

Երեսաց կերպարանս արար (պաճուճապատանօք)։ Զգլխոյ կերպարանս մազովն նկարեաց. (Կիւրղ. թագ.։)

Յերկուցեալք՝ կարպարան, եւ ոչ Ճշմարտութիւն զիրսն կարծէին. (Փարպ.։)

Կերպարանօք բազում խոնարհք, այլ ճշմարտութեամբ սակաւք. (Սարգ.։)

Կերպարանքն տուան ի ձեռն մովսէսի, եւ ճշմարտութիւնն եղեւ ի ձեռն յիսուսի քրիստոսի։ Մի՛ ումեք համարել, թէ առ աչօք եղեւ, եւ կամ կերպարանօք. (Ոսկ. յհ. ՟Ա. 13. 36։)

Սիմոն կախարդ խոնարհեցաւ կերպարանօք առ հաւատսն քրիստոսի. (Եւս. պտմ. ՟Բ. 1։)

Հարցանել՝ կերպարանօք վասն մոգուցըն, եւ ծածուկ չարութեամբ յաղագս նենգալոյ զմանուկն. (Շ. մտթ.։)

ԿԵՐՊԱՐԱՆ. Իբրեւ տեսակ գոյացական եւ հակադրեալ նիւթոյ. μορφή forma.

Համեմատի նիւթոյ՝ սեռ, իսկ տեսակի՝ այսինքն կերպարանի՝ տարբերութիւն։ Ի վերայ նիւթոյ կերպարանք գոլով՝ անհատեն զնիւթն։ Համեմատի տարբերութիւն՝ կերպարանի. իսկ կերպարան՝ որպիսի ինչ է՛ է, որպէս ասէ արիստոտէլ. (Անյաղթ պորփ.։)

Attention, les formes qui figurent dans les tableaux ci-dessous peuvent ne pas être attestées dans les textes classiques. Les formes hypothétiques seront bientôt signalées comme telles.
Singulier Pluriel
nominatif կերպարան կերպարանք
accusatif կերպարան կերպարանս
génitif կերպարանի կերպարանաց
locatif կերպարանի կերպարանս
datif կերպարանի կերպարանաց
ablatif կերպարանէ կերպարանաց
instrumental կերպարանաւ կերպարանաւք
Attention, il s'agit pour l'instant des entrées contenant la même chaîne de caractères dans le titre, quelle que soit sa position, et non pas les entrées formées sur la même racine.

Mots dérivés

Այլակերպարան

Անկերպարան

Կերպարանակից

Կերպարանակցութիւն, ութեան

Կերպարանաւոր

Կերպարանափոխ

Կերպարանափոխ առնեմ

Կերպարանափոխ լինիմ

Կերպարանափոխութիւն, ութեան

Կերպարանեմ, եցի

Կերպարանիմ, նեցայ

Կերպարանութիւն, ութեան

Մարդկակերպարան

Voir tout