to preserve, to keep, to maintain;
to guard, to watch over;
to preserve, to guarantee;
to keep, to observe;
to hide, to keep secret, to conceal;
to abstain from, to fast;
լռութիւն, — to keep silence;
— զանձն յիմեքէ, to refrain, to forbear, to avoid;
նմա պահեալ կայ or է, it is reserved or destined for him to;
cf. Խոստումն.
(ի բառէս Պահ) φυλάσσω, -ττω, ἑπιφυλάττω , διαφυλάττω custodio φρουρέω praesidio teneo τηρέω, διατηρέω, σωτηρέω servo, observo, conservo σκεπάζω tego, operio συνέχω contineo. Պահ ունել. զգուշութեամբ պահպանել. սպաս ունել. հովանի լինել. եւ Պինդ ունել. արգելուլ. ի ներքս փակել. եւ թագուցանել. մթերել, եւ այլն, բազմապատիկ առմամբ. սագլամագ.
Գործել զնա եւ պահել. Պահել զճանապարհն ծառոյն կենաց. կամ զճանապարհ Տեառն։ Պահել զհրամանս, զօրէնս, զխրատ, զբանս, զարդարութիւն։ Արածեցից զխաշինս քո եւ պահեցից։ Կերակուրք ի քաղաքս պահեսցին։ Պահէին զքաղաքն։ Ամենայն պահպանութեամբ պահեա՛ զսիրտ քո։ Պահեսցէ զքեզ ի կնոջէ օտարէ եւ չարէ։ Արդարութիւն պահէ զանմեղս։ Պահեաց զտունս Իսրայէլի յԵգիպտոս։ Ծանեաւ զարդարն, եւ պահեաց զնա անարատ Աստուծոյ։ Պահէր յաներկաթ բանտն արգելեալ։ Եւ արքն՝ որ պահէին զնա։ Պահել զպատուիրանս։ Հրեշտակաց իւրոց պատուիրեալ է պահել զքեզ. եւ այլն։
Պարտ է զմի աստուածութիւնն պահել, եւ զերիս դէմսն խոստովանել. (Առ որս. ՟Բ։)
Զգուշութեամբ հրամայէր պահել զսուրբսն։ Մեզ կան պահին ի սկզբանէ պատրաստութեամբն. (Եղիշ. ՟Է. ՟Ը։)
Ասի եւ այս ի սուրբ արանց, եթէ ծուլիցն եւ հեղգագունիցն հրեշտակքն շատ աշխատին ի պահելն զնոսա. (Վրդն. դան.։)
Իսկ (՟Բ. Մակ. ՟Ժ՟Բ. 45։)
Այլ հայէր նա ուղիղ ննջեցելոցն պահեալ՝ զշնորհս պարգեւաց. իմա՛ պահեալ կամ համբարեալ գոլ։
Պա՛րտ է զկտակագիրն ի ներքոյ կնքոյ մատանւոյ պահել. (Մխ. դտ.։)
ՊԱՀԵՄ. (ի բառէս Պահք) νηστεύω abstineo եւ jejuno. որ եւ ասի՝ ՊԱՀԵԼ ՊԱՀՍ. Ժուժկալել ի կերակրոց՝ մանաւանդ ի պարարտաց. եւս առաւել պահել զծոմ. պաք կամ պաս՝ ծոմ բռնել, մէկ ժում ուտել .... եբր. ծիւմ. (իսկ պահս պահել, ծիւմ. ծոմ)
Լացին առաջի տեառն, եւ պահեցին յաւուր յայնմիկ։ Թաղեցին զնոսա, եւ պահեցին զեօթն օր։ Կոծեցան եւ պահեցին։ Զի՞ է զի պահեցաք մեք, եւ դու ոչ տեսեր։ Ի հակառակութիւնս եւ ի կռիւս պահէք։ Յորժամ պահիցէք, մի՛ լինիք իբրեւ զկեղծաւորսն տրտմեալք։ Պահեմ երկիցս ի շաբաթու.եւ այլն։
Պահեալ լինէին պահս աւուրս ՟Ի՟Զ. (Ագաթ.։)
Առնուին պահս պահել, եւ խնդրել յԱստուծոյ, զի փրկեսցէ զնոսա. (Բուզ. ՟Գ. 7։ 1)