va.

to finish, to end, to complete, to bring to an end, to terminate, to carry out, to perform, to fulfil, to conclude;
to recompense, to restore, to compensate;
to pay, to acquit, to discharge, to settle;
to deliver, to release, to free from, to rid of, to disentangle, to set free;
to forbid, to prohibit, to obstruct, to hinder;
— զկեանս, to end one's life, to depart this life, to die;
— զոք ի կորուստ, to despatch, to kill;
— զպարտս, to pay, to settle a debt;
— զհաշիւն, to pay a balance;
գործս —, to despatch business;
զիրս դատաստանին արեամբ —, to condemn to capital punishment;
— զհաճոյսն, to content, to satisfy;
զառաջի եդեալ ճանապարհն —, to finish the journey undertaken;
ոչ ինչ կարացին ի ժամուն —, they could do nothing at that moment;
անձամբ ինչ ոչ կարէր —, he could do nothing alone;
չոր թզով եւեթ զպէասն վճարէր, he satisfied his hunger with dried figs alone;
վճարեցէք զնա ամենայն իրօք, provide for all his requirements;
վճարեաց վասն նորա հայրն, his father resolved to kill him;
տեսից եթէ ըստ աղաղակին վճարեցին, I shall see if their works equal their cry ?
լինել ի միջի եւ չլինել՝ զնոյն վճարէ, to be there or not is the same thing;
աստուածպաշտութեամբ վճարեցին զկեանս, they led a pious life to the end.

ն.

ՎՃԱՐԵՄ ՎՃԱՐԻՄ. συντελέω consummo, perficio, exsequor περαίνω finio πληρόω impleo. Վճար առնել, եւ լինել. որպէս թ. իճրա էթմլք. Կատարել. ի գլուխ հանել, առնել.

Իջեալ տեսից, եթէ ըստ աղաղակին նոցա՝ որ յիսն հասանէ, վճարիցեն։ Որ ոչինչ վճարեն։ Ոչինչ վճարեսցէ։ Ձեռօք ձերովք վճարեցէք։ Երկնչէր զիրս դատաստանի արեամբ վճարել։ Որք վճարէին զիրս գործոյն։ Այն արշաւան ասպատակի թագաւորին այսպիսի դարձիւ վճարեցաւ։ Եւ ոչ այնպէս վճարիցի։ Վճարեալ է ընդ իս եւ ընդ հայր քո մինչեւ ցմահ։ Վճարեալ է չարութիւն առ ի նմանէ.եւ այլն։

Անձամբ ինչ ոչ կարէր վճարել։ Ոչինչ կարացին ի ժամուն վճարել։ Յետ վճարելոյ պատերազմին։ Նա վճարէ մարդասիրապէս։ Մեծամեծ իրս վճարիցէ։ Նովաւ զիւրոյ դառն կամացն վճարել ջանայր զհաճոյսն։ Նոցա լինել ի միջի եւ չլինել զնոյն վճարէ։ Ասել հարկ է, եւ չվճարի առանց ասելոյ. (Խոր.։ Եղիշ.։ Փարպ.։)

Իրքն՝ չարք յայնժամ լինին, յորժամ պէտք օրինօք ոչ վճարեսցին. (Եզնիկ.։)

Բաւական էր կամիլն միայն, եւ ամենայն ինչ վճարէր. (Շ. թղթ.։)

Միթէ զառաքինութիւն աշխատութեա՞մբ, եւ զկարիս առա՞նց աշխատութեան իցէ վճարել. (Ոսկ. մ. ՟Բ. 17։)

ՎՃԱՐԵԼ, իլ. ἁλλάσσω, μεταλάσσω mutuo, transmuto, migro, decedo եւ այլն. Փոխել, փոխիլ. վախճանել, իլ.

Հիւանդանալ եւ վճարել զկեանս։ Վճարեաց զկեանս։ Ի կենաց վճարէր։ Վճարէր ի կենաց։ Յեսու հարիւր տասնամեայ վճարէր. (Եւս. քր. ՟Ա։)

Աստուածապաշտութեամբ վճարեցին զկեանս. (Խոր. ՟Ա. 21։)

Յորժամ աստի վճարիցիմք, ընկալցին զմեզ ի յաւիտենական խորանսն. (Ածաբ. աղք.։)

Ընդէ՞ր յարգանդէ ի գերեզման ոչ վճարեցայ (յն. փոխեցայ). (Յոբ. ՟Ժ. 19։)

Յորժամ կամէրն վճարել (իլ), բարբառ մեծաձայն արձակեաց, եւ եհան զոգին. (Ոսկ. ես.։)

ՎՃԱՐԵԼ, իլ. λύω, διαλύω solvo, persolvo եւ այլն. Հատուցանել, հատուցումն ընդունել.

Ոչ ըստ անօրէնութեան մերում վճարեաց մեզ. (Կիր. պտմ.։)

Խոստանամ, եւ ոչ կատարեմ, ուխտեմ, եւ ոչ վճարեմ։ Անճառելեաւդ ձրիւ՝ մերայնովքդ վճարիս. (Նար. ՟Հ՟Ա. եւ ՟Ժ՟Է։)

Ոչ վճարիցի բազում կաշառօք. (Առակ. ՟Զ. 35։)

Ես վճարեցայ լիապէս՝ զոր ետու ի ձեռս քո. առի զպարտսն իմ, եւ վճարեցայ. (Վրք. հց. ՟Ժ՟Դ։)

Չասաց՝ թէ վճարեցէ՛ք զփիբէ ամենայն իրօք, այլ թէ որ ի ձէնջն է՝ մի՛ խնայէք յայն, այլ ձե՛ռն տուք եւ օգնեցէ՛ք. (Ոսկ. հռ.։)

ՎՃԱՐԵԼ, իլ. ἁπαλλάσσω alieno, libero եւ այլն. Ի բաց առնել, ազատել. ի բաց կալ, զերծանիլ. մեկնիլ.

Լոյս կոչէ զինքն՝ վասն վճարելոյն զմեզ ի խաւարէն մոլորութեան։ Ի փաղաքշանաց ի բաց վճարէր զվարդապետութիւն։ Յօտարոտի եւ երկրաւոր իրաց ի բա՛ց վճարեցէ՛ք զանձինս ձեր։ Որպէս զի յանառակութենէ ի բաց վճարեցից զձեզ։ Յանձնասիրութենէ ի բաց վճարեալ են։ Զլոյսն ընկալայք, եւ ի հրէական մոլորութենէն վճարեցայք։ Ի բաց վճարի հոգւոյն յերկրէ (ամենայն ի սիրոյ երկրաւորաց)։ Վճարեսցու՛ք այսուհետեւ ի դժնդակ ժառայութենէս յայսմանէ, եւ եղիցուք ազատք։ Ոչ կամէր հարկաւորութեամբ, այլ յօժարութեամբ վճարիլ նմա ի խորամանկութենէն. (Ոսկ. յհ.։)

Վճարեցաք ի ծառայական՝ կարգացն, եւ յորդեգրութեան վիճակն հրաւիրեցաք. (Կիւրղ. ղկ.։)

Ես աւասիկ, ի մարդկային իրաց աստի վճարեալ եմ. (Ճ. ՟Ա.։)

Հրեշտակն աւետիս տուեալ կնոջն, եւ տուեալ պատուէր՝ մեկուսի լինել յարբեցութենէ, վճարեցաւ. (Փիլ. սամփս.։)

Եւ Արգելուլ. վճիռ հատանել բացասելով. որոշել.

Յազդացն՝ յորոց վճարեաց տէր որդւոցն իսրայէլի՝ չմտանել առ նոսա. (՟Գ. Թագ. ՟Ժ՟Ա. 2։)