cf. Հակառակութիւն.
utterly destroying, exterminating;
— քանդումն, utter ruin, extermination;
— կորուստ, total loss;
— պատուհաս, exterminator.
destroying, exterminating.
curvilineal, curvilinear.
cf. Կորանք.
cf. Կորակոր;
— առնել, to humble, to abase, to humiliate, to overwhelm with shame;
— լինել, to hang one's head, to get confused, to humble oneself, to lose courage, to be ashamed, abashed, humiliated.
to have the eyes cast down with shame or confusion, to be humiliated.
ashamed, confused, depressed, humbled, debased, humiliated;
with hanging head, humbly, full of shame, quite confused, abashed, ignominiously.
hawk-billed, having a curved beak.
armed with curved claws or talons.
to be bent, bow-ed, crooked, curved, to grow cambered, to stoop, to warp;
to fall in, to sink;
to bend the head, to bow down, to be humbled, depressed, confused, debased.
humiliation, shame, debasement, confusion, consternation;
dishonour, ignominy, infamy, opprobrium;
shamefully, ignominiously.
to bend, to bow, to crook, to camber;
to incline, to fold;
to arch, to vault;
to humiliate, to mortify, to dishearten, to deject.
bending, crooking;
humiliating.
bent, bowed, huddled up.
hump-backed.
corban, gift, alms;
alms-basket.
rough, unfilled, un-ploughed, wild, waste;
fallow;
waste land.
helmet, casque.
to lie fallow.
to let lie fallow.
savory.
cf. Կորդիւն.
the becoming waste, sterile, uncultivated, desert,
millet;
սեաւ —, lin-seed.
millet-seed.
made of millet.
millet-brandy.
draw-plate, drawing-frame, wire drawing-plate, screw-plate;
proof, experiment.
to snatch, to take away, to wrench, to wrest, to extort, to take by force, to ravish;
to deliver, to free, to disengage;
յանձն —, to win, to gain over.
young girl.
Proserpine.
conduit, pipe, tube, spout;
drain, channel, gutter
kernel, stone;
grain, seed;
bubo.
daisy.
corundum, adamantine-spar.
a cub or whelp of any wild beast;
— առիւծու, lion's whelp;
— շան, puppy, pup, whelp.
overturning;
ի — or —ս լինել, to upset, to overturn.
prostrated, prostrate, prone;
— անկանիմ, to fall upon one's face;
to fall down;
to go to ruin, to sink into decay, to be overthrown, to crumble away, to fall to pieces, to be ruined;
— արկանեմ, to throw down, to overthrow, to destroy, to ruin.
to overturn, to subvert, to overthrow, to demolish, to destroy, to ruin;
to lay waste;
to extirpate, to exterminate;
յերկիր —, to fell to the earth, to throw, strike or dash to the ground;
— զպարիպս, to dismantle, to pull down;
— զոք ի հաւատոց, to pervert from the faith;
— զմիմեանս, to throw down, upset or destroy each other;
— զկեանս, to come to an untimely end;
խաղն կործանեաց զնա, gaming has been his ruin.
to fall backwards or on one's back;
cf. Կործան անկանիմ;
— կործանումն մեծ, to be routed, dispersed, defeated;
to be exterminated, annihilated;
— ի հպարտութենէ, to lay down one's pride or haughtiness, to cease to be puffed up or proud;
ի սուգ —, to end in mourning;
— պարտեօք, to be over head & ears in debt;
— յառասպելս, to subside into fable;
փառքն մեր յաւար —նեցան, our glory is lost or vanished away.
cf. Կործանեմ.
destroyer, waster;
perverter;
ruinous.
overthrow, overturning;
ruin, waste, devastation, desolation, destruction, demolition;
tumbling, crumbling, sinking;
fall, downfall, decay;
rout;
extermination;
համաշխարհական —, universal deluge;
— ի վերայ ածել, to ruin, to destroy, to waste;
ի — բերիլ՝ անկանել, to be on the brink of ruin, to be ready to fall, to fall or go to ruin or to decay;
կանգնել ի կործանմանէն, to rebuild, to recover from ruin, to build up again, to restore, to repair;
to recover from disaster or misfortune, to raise again.
to empty.
dirt-spot, dirt, filth, ordure;
caked filth attached to the long tails of oriental sheep.
decorticated wheat.
speck, spot, speckle.
griffin;
cf. Պասկուճ;
crotchet;
crooked, hooded;
cf. Փեճեկ.
jargon, brogue, cant.
chromatic.
the young of any animal;
— թռչնոց, young of a bird, nestling, brood;
young sparrow;
— հաւու, chick, small chicken, pullet;
— կենդանեաց, young one, little one of animals, pup, whelp, cub;
cf. Կորիւն;
—ունք, the young or little ones, the progeny;
բբիւն —ուց, the chirping or twittering of nestlings;
—ու or —ի լեզու, cf. Ճնճղկի լեզու;
— մատն, little finger;
—ս հանել(հաւուց), to brood, to sit on eggs;
(անասնոց) to have young, to litter, to bring forth.
to stretch, to spread, to extend;
to throw, to hurl, to fling;
to shoot, to dart;
to draw;
to attract, to entice, to allure, to decoy, to lure;
to carry off, to bring, to drag, to drag along;
to take or suck in, to suck;
to inhale, to aspire, to breathe;
to lengthen out, to prolong, to protract;
*to leave;
— զօդ, to respire, to breathe;
— զաղեղն, to draw a bow;
— զնետ, to let fly an arrow, to shoot;
— զսուրն, to brandish;
to make a sword-thrust or pass;
cf. Սուր;
— զթի, to row, to impel by oars;
— զվարմ, to lay snares, to spread nets;
— զլուծ, to bear the yoke;
— զառագաստս, to sail, to unfurl or set the sails;
— զձեռն, to stretch or hold out one's hand;
յինքն —, to attract, to allure, to entice;
յինքն — զանարգանս ամենեցին, to incur the public contempt or hatred;
յանձնզցասումն ուրուք, to bring indignation or wrath upon one's head, to draw it upon oneself, to expose oneself to anger of;
— ի կորուստ, to lead to ruin or destruction;
— զկեանս, to pass one's life or days;
— զբանս, to provoke, to rouse, to excite to anger;
— առ ոք զհայհոյութեան բան, to load with insult or execration, to insult, to revile, to abuse.
monarchy, monarchical government;
absolute dominion;
— ընդ միապետութեամբ կալ, to adopt the monarchical form of government;
հակառակորդ միապետութեան, republican.
mind, intellect, understanding;
sense, judgement, reason, intelligence;
thought, idea;
intention, design, project;
opinion;
advice, counsel;
meaning, intent;
maxim;
ըստ մտի, ըստ —ս, at one's will or pleasure;
according to one's fancy, liking, desire;
ըմբռնումն մտաց, apprehension, idea;
մարդկեղէն —ք, human reason;
հասարակաց —ք, good sense;
—ք անմտութեան, foolish thoughts;
—ք անարգութեան, reprobate sense;
—ք առակիս, the moral of the fable, or of the apologue;
ուղիղ մտօք, in good faith;
պարզ մտօք, frankly, sincerely, without artifice;
սրտի մտօք, with all one's heart;
ազնուական —ք, noble sentiment;
արդարակորով, խորախորհուրդ, վսեմ, հաստատուն or անյողդողդ, լուսաւորեալ, ընդարձակ, եռանդուն, սուր, թափանցող, արգասաւոր, հնարագիւտ —ք, upright, profound, elevated, firm, enlightened, vast, lively, sharp or piercing, penetrating, fertile, inventive wit, mind or intellect;
թեթեւ, անարգասաւոր, շփոթ, ցրուեալ, տկար —ք, frivolous or light, barren, confused, distracted, weak mind or intellect;
ունել ի մտի, to have the design or intention, to propose to oneself, to project;
ի —ս լինել, գալ, —ս ուսանել, to regain one's intellectual faculties, to be restored to one's senses, to awake;
դնել ի մտի, հաստատել ի —ս, to form a resolution, to take into one's head, to be determined, to resolve, to project, to propose, to presume, to imagine;
— դնել, to be attentive, to apply or devote oneself to, to observe, to regard, to consider with care, to think, to reflect;
ի —ս առնուլ, to understand, to comprehend, to perceive, to conceive, to know, to remark;
to study, to learn by heart;
զմտաւ or ընդ — ածել, to consider, to regard attentively, to meditate, to recollect, to imagine;
աշխատ առնել զ—ս, to fatigue the mind, to rack one's brains;
անկանել ի մտտաց, to be out of one's mind or senses, to lose one's senses, to be crazy;
անկանել or ելանել ի մտաց, to escape or slip from one's memory;
to forget;
—ս դնել, to admonish, to warn, to apprise of;
դնել ի մտի ուրուք, to suggest, to insinuate, to hint, to intimate, to entangle, to involve;
ընդ — մտանել, ըստ մտի լինել, to please, to gain one's affection or good will, to conciliate one's favour, to insinuate oneself in the good graces of, to win one's favour;
ընդ — տանել, to take offence at, to be offended, to take ill, to take a pique, to be nettled;
արկանել ի —ս, to suggest, to inspire;
տալ ի — առնուլ, to cause to understand;
փոխել զ—ս, շրջիլ ի մտաց, to think better of, to change or alter one's mind or intention;
ի չար կամ ի բարւոք —ս առնուլ, to take well or ill;
գերել զ—ս, to captivate one's understanding;
ընդ —ս անկանել ուրուք, to occur to mind, to enter the imagination or thoughts;
հանել ինչ ի մտաց ուրուք, to drive out of one's head, to persuade to the contrary;
—ս ունել, to be witty;
ասել ի մտաց, to say to oneself;
ընդ — արկանել, to think, to recollect, to conceive;
բարգաւաճել, կրթել զ—ս, to cultivate, to form the mind, to improve;
այսր անդր մաղել զ—ս, to distract the mind;
անխիղճ —ս ունել, to keep a clear conscience;
ի մտի պահել, to keep in memory;
բարձրանալ ի —ս իւր, to become proud, vain, puffed up;
— առնել, to listen to, to mind, to agree with;
ընդ —ս հարկանիլ, to occur, to come to mind or memory, to recollect;
առնել ի մտաց իւրոց, to do without intention, to do unintentionally;
առ ի —ս առնուլ, to understand allegorically;
իսկ առ ի —ս, and in mystic or allegorical sense;
բազումք ի —ս ունողաց, the generality of intelligent persons, most witty people;
ոչ ոք ի —ս ունողացն, one of good sense, no sensible person;
եդեալ էր ի մտի, he decided, he was resolved;
չառնում ինչ ի —, I understand nothing of it, I don't understand it, I am quite at a loss;
անմարթ է ի — առնուլ զայն, nothing can be known about it, it is impenetrable, it's marvelously obscure;
—ք իմ առ իս դարձան, my mind was restored;
եւ ոչ ի —ս անգամ անկեալ էր նորա, he never even dreamed of it;
խորհէի եւ ասէի ընդ —ս, I thought and said to myself;
յորմէ ի — առնուլ է, whence it follows that;
բազում անգամ եղեւ ինձ ի մտի, I was more than once tempted to, I several times intended to;
գայ ի —ս իմ, it has just come into my thoughts, mind or head;
ստէպ ի մտի իմում յեղյեղեմ զայն, I often repeated it to myself;
յաս են —ք բանիցս, this is the sense of the passage;
նա չառնու ինչ ի —, he understands nothing of it, he knows nothing about it, it is Chinese to him;
այսպէս եցոյց զչարութիւն մտաց իւրոց, thus he betrayed his malicious intention;
զմտաւ ածեմ, to think, to regard, to consider.
bottom;
pavement;
floor;
ground, earth;
the buttocks;
— հայրենի or հայրենեաց, native land or country, birth-place, home;
— գետոց, canal, bed of a river;
— աղիւսակերտ, brick pavement;
— սալայատակ, stone pavement;
— նաւու, keel of a ship;
առ —աւ կործանել, քանդել մինչեւ ց— or —ս, to raze to the ground, to level or lay even with the ground, to demolish, to raze or pull down;
to sap, to undermine;
լի լինել գետոյն յամ —ս իւր, to be swelled very high, to rise, to swell beyond, to overflow.
greatness, thickness, size, capaciousness;
volume;
grandeur, greatness, power, magnificence, majesty, elevation, exaltation;
capacity;
մեծափարթամ —, great fortune, wealth;
աշխարհական —ք, human greatness;
լնուլ մեծութեամբք, to load with riches;
ի — հասանել, to attain to dignity or honours;
կորուսանել զ—ս իւր, to lose one's fortune;
մերկանալ ի մեծութեանց, to sacrifice one's fortune;
—դ, Your Grace.
keeper, guardian, warden;
guard, garrison;
guard, sentry;
— դուռն, Gates, straits;
pass, defile;
fortress, fortified place;
— մեղաց, մահու, կորստեան, the Genius of death, Satan;
— ունել, վարել, to compel, to constrain, to task, to force to villein service.
worship, adoration, latria, religion;
service, office, ministry;
ceremony, mystery;
service, office;
employment, function, duty, post, place;
— աստուածային, divine worship;
— կռոց, idolatry, the worship of idols;
սնոտի —, superstition;
— ննջեցելոց, burial service;
burial;
— բարի, piety, religion, fear of God;
հասարակաց պաշտամունք, public functions;
—, պաշտամունք, Olympic or public games;
ի պաշտամանէ, by profession;
պաշտօնեայ հասարակաց պաշտամանց, the Minister of Public worship;
— առնել, to pay one's court to, to court, to flatter;
— առնուլ, to be honoured or adored, to be ministered to;
— հարկանել, տանել, to serve;
ի պաշտաման կալ, to be in the ministry;
պաշտել զ—, to exercise one's trade or calling;
— տանել, to serve, to worship, to adore;
ի — առնուլ, to adore;
— մատուցանել, to worship, to perform a service agreeable to God;
աստուածական առնուլ —, to cause oneself to be adored like a god;
ի — մտանել, to enter a person's service;
— կատարել, to fulfil a function;
կորուսանել զ—, to lose one's place;
ունել, ժառանգել զ— ուրուք, to take a person's place, to replace one;
— կատարել վասն հոգւոյ ուրուք, to celebrate a mass for the repose of a person's soul;
—ս երգոց կատարել, to sing psalms, to praise;
— ինչ առնելով, — ինչ առնելոյ վասն, through respect, for regard, by adulation.
shadow;
shadow, figure, sign;
—ք, shade, manes, ghost, spectre, spirit;
սին —, vain shadow;
—ք մահու, shades of death;
the dark grave;
—ք գիշերոյ, the shades of night;
— երեկորին, the evening shades;
— եւ լոյս ի նկարս (լուսաստուեր), light and shade in painting, chiaro-oscuro;
— արկանել ի նկարս, to shade a drawing;
իբրեւ զ— անցանել, to pass away like a shadow;
իբրեւ զ— են կեանք մարդոյ, life is but a fleeting shadow.
tiger;
մատակ —, tigress;
կորիւն վագեր, tiger cub.
dying of starvation;
— առնել, to starve to death;
— կորնչել, լինել, cf. Սովամահիմ.
to threaten, to menace, to utter threats against;
կործանումն —, to threaten with ruin.
style;
phrase;
method, system, formula;
rank, order, manner, fashion, form;
behaviour, conduct;
dogma, doctrine;
culm or stalk of gramineous plants;
pannier, basket;
— լեզուաց, the character or genius of a language;
— սուրբ գրոց, language of the Scriptures;
ճեմական, բանաստեղծական, ճարտասանական, արձանական, գոթացի, լակոնական, մարոտեան, մեղրածորան ոճ, academical, poetical, oratorical, lapidary, gothic, laconic, marotic, mellifluent or honied style;
բարձր, վսեմ, վայելուչ, յարդարուն, պարզ, կորովի, քաղցր, հեշտ, բարեխառն ոճ, elevated or high, sublime, elegant, florid, simple, nervous, mellifluous, fluent or easy, temperate or moderate manner or style;
ընտանի, կատակաբան, երկայնաբան, անհարթ, խիստ, թոյլ or տկար ոճ, familiar, burlesque, prolix o diffuse, harsh or rough, hard, languishing style;
մաքրել զոճ, to purify, to refine the style;
յոճ եւ ի կարգ մուծանել, to reduce to method, to put in order;
ոճով մանր հայել, to fix, to rivet the attention;
մանգաղ արկանել յոճ ընկերին, to put a sickle unto one's neighbour's standing corn;
գարին յոճ կայր, the barley was green;
cf. Բաղշտակ;
acre (measure of lands);
ոճով, methodically;
distinctly, precisely;
continuously, in detail;
suitably, properly, to the purpose;
նովին ոճով, in the same style.
standing;
footboard;
stepping-stone;
կործանել յ—լեաց, to overthrow, to upset, to throw down;
անկանել յ—լեաց ի գետին, to fall at full length on the earth;
բառնալ զոսոխն յ—լեաց, to raise one's fallen enemy.
cf. Որկորամոլ.
bad, wicked;
hurtful, sinister, dangerous;
mischievous, malicious, spiteful, flagitious, iniquitous;
evil, malice, wickedness, iniquity, perversity, impiety;
trouble, affliction, disaster, misfortune;
—, —աւ, —իւ, —եաւ or —ով, ill, badly, wickedly;
ferociously, ruthlessly, without pity;
—, —ն, այս —, demon, evil spirit;
մահ —, plague, pest, pestilence;
օր —, unlucky day;
ժամանակ —, calamitous times;
— ծառ, worthless tree;
— ջուր, unwholesome, polluted, very bad water;
— ամօթ, bashfulness, sheepishness;
—, —իս առնել, գործել, to harm, to hurt or wrong any one;
—աւ կորուսանել, to destroy cruelly, without pity or remorse;
զ—սն —աւ կորուսցէ, he will miserably destroy the wicked men;
արար — առաջի տեառն, he did evil in the sight of the Lord;
եւ որ — քան զամենայն է, այլ որ — եւսն է, the most disagreeable that can be, the worst, the worst is that, that is worse;
զի մի — եւս ինչ լինիցի քեզ, for fear lest something worse should happen.
convenient, proper, fit, suitable, decent;
well-timed, timely, opportune, seasonable, propitious, favourable;
opportunity, occasion, propitious moment;
ի —, ըստ —ի, conveniently, suitably;
it is due;
ի — լինել, to befit, to become;
— համարել, to think proper, to deem it expedient;
— ժամանակ գտանել, to find a favourable opportunity;
— առնուլ, to seize the occasion, to strike the iron while it is hot;
յօգուտ արկանել զ—, to avail oneself of, to profit by the opportunity;
cf. Կորուսանեմ.
convenience, fitness, decency;
opportunity, seasonableness, fitness of time, of circumstances;
chance;
չկորուսանել զ—, not to lose the opportunity;
յօգուտ ի կիր արկանել զ—, to profit by the occasion, to avail oneself of the opportunity;
կորուսանել զ—, not to seize the opportunity, to let the occasion pass, to let slip the opportunity.
war, battle, combat, fight;
temptation;
առտնին or քաղաքական —, intestine or civil war;
պաշտօնարան —ի, War-Office;
պաշտօնեայ or ոստիկան —ի, Minister of War;
պատրաստութիւնք —ի, warlike preparations;
արիւնռուշտ —, bloody battle;
մահացու —, war to the death, deadly fight;
դաշտ —ի, battle-field;
ըստ օրինաց —ի, according to the laws of warfare;
— հրատարակել, to declare war against;
— ահագին ի վերայ ուրուք յարուցանել, to threaten with war;
պատրաստիլ ի, —, to prepare for war;
երթալ ի —, to go to the wars;
առաջին նուագ մտանել ի —, to be in one's first battle;
ձեռն արկանել ի —, to undertake a war;
ի —գրգռել, դրդել, to excite to war;
to engage in war;
— յարդարել ընդդէմ, to combat, to attack;
տալ —, — մղել, to be at war, to make war, to war against, to give battle to, to fight a battle with;
եղեւ — խիստ յոյժ, a bloody battle was fought;
գրգռել, բորբոքել զ—, to excite, to kindle war;
սաստկացաւ —ն, the combat was fierce;
կորուսանել զ—ն, to lose the day, or a battle;
ի ժամանակս —ի, in time of war;
արծաթով պնդի —ն, gold is the sinew of war;
cf. Ընտանի;
cf. Իր;
cf. Խանձեմ;
cf. Մարտ.
neck;
throat;
— ծովու, isthmus;
strait;
— սրուակաց, neck;
cf. Զոյգ;
անականել զ—աւ or ի վերայ —ի ուրուք, to fall upon the neck of;
գնալ ի բարձր —, to walk proudly or majestically, to strut;
կորացուցանել, դարձուցանել զ—, to take to flight, to flee, to run away.
to spin, to twist;
to weave, to plait;
to prepare, to form, to project, to design;
to cause, to produce, to excite;
to contrive, to machinate, to plot;
— զնենգութիւն, to weave plots or snares, to conspire, to plot, to lay snares;
դաւ —, to frame or plot a treacherous design, to hatch treason;
կործանումն —, to ruin, to cause the ruin of;
չարիս — ումեք, to meditate evil against a person, the ruin of;
— խորհուրդս չարութեան, to meditate gloomy, foul or heinous thoughts;
— անձին չարիս or զկորուստ, to contrive one's own ruin;
— նիւթ, to accumulate;
— զգործն, to undertake, to execute, to put into execution;
լրբենի սէր նորա մահ նիւթեաց նմա, his infamous passion cost him his life.
signed, marked with a sign;
special, signal, famous, remarkable, notable;
symbolic, mystical;
ensign-bearing;
նաւ մի —աւ դիոսկորացւոց, a ship bearing the sign of Castor and Pollux.
above, upon, on, over;
on high, high, high up;
վեր ի վայր, ի վեր եւ ի վայր, up and down, high and down, upside down;
topsy turvy;
frequently;
ի վեր եւ ի խոնարհ, up and down, always, incessantly, at every moment, ever;
ի վեր անդր, above, up there;
ի վեր քան զամենայն, above all;
վեր ի վայր կործանել, to turn upside down, to turn topsy turvy, to upset, to overset;
վեր ի վայր շրջել, to turn over, to overthrow, to overturn;
to disorder, to disturb;
ի վեր մատչել, to go higher up, to ascend;
ի վեր ունել, to bear up, to support, to sustain, to prop;
ի վեր հանել, բերել, to elevate, to raise on high;
to discover, to manifest, to unmask, to unveil, to denounce, to disclose, to reveal;
ակն ի վեր տալ, to lift up one's eyes, to look up, to raise one's head;
ձի ի վեր առնուլ, to ride, to mount on horseback;
ի վեր գալ տնկոյն, to peep out heads, to pullulate and grow, to sprout, to bud;
ի վեր կացուցանել զսպանեալն, to raise from the dead, to bring to life again;
ի վեր քան զբան, ineffable;
inexplicable;
ի վեր է այս քան զկար զօրութեան իմոյ, that is beyond my power;
ի վեր քան զպայման մերասեր բնութեան, above humanity;
որպէս ի վեր անդր ասացաք, as we have already said;
վեր ի վերոյ, apparent, superficial, feigned, affected;
երկիր պագին նմա —, they feigned to worship him;
superficially, apparently, affectedly;
— ունելով գիտութիւն, without a thorough knowledge of, having a smattering of.
on, upon;
over, above;
for, in behalf of, on account of;
յայնր —, upon that;
about that;
ի — ամենայնի, above all, before all else;
յորոց — աշտարակն անկաւ, on whom the tower fell;
ի ճշմարտութեան — չեւ է հասեալ, he has not yet heard the truth;
յաւելին ցաւս ի ցաւոց —, they increased my sorrows, they added to my grief;
հարուածս ի — նոցա հասուցանէին, they charged them with the massacres;
առած ի — արաբացւոց, threatening announcement for Arabia;
փակեմ զդուռն ի —ս, I shut the door behind me;
կործանումն նմա ի — կայր, he was on the brink of ruin, on the point of ruining himself cf. Կամ;
cf. Հասանեմ.
gloriously, with glory, pompously, splendidly;
ճշմարիտ, անարատ or անստգիւտ, անեղծ, անկապուտ, շքեղ, յաւերժական —, true, spotless, solid, real, great, imperishable glory;
սուտ, փախստական, սնոտի, կորստական —, false, fleeting, vain, perishable glory;
սիրել զփառս, to love glory;
փառս ստանալ, to acquire fame or glory;
փառաց ի փառս բարձրանալ, to be raised or exalted to the highest pitch of glory;
ընթանալ ի փառս, to be in a fair way the glory;
անկապուտ փառս անձին համարել, to put one's chief glory in;
ուղիղ փառս ունել, to be of an orthodox belief or profession, to have a catholic sense;
տալ փառս աստուծոյ, to glorify God, to give or render glory to God, to thank God;
վասն փառաց մեռանել, to die for glory;
անկանել փառօք, to fall gloriously;
յաւերժացուցանել զփառս իւր, to make one's glory eternal;
կնիք տալ փառաց, to put the seal to one's fame;
տենչալ փառաց, զակատիլ զհետ փառաց, to aim at glory, to pursue glory;
աղարտել զփառս իւր, to tarnish one's glory, to stain one's reputation;
աղօտացուցանել, նսեմացուցանել զփառս իւր, obscure, darken or efface one's glory;
անկանել ի փառաց, to abase, degrade or dishonour oneself;
առանց փառաց, inglorious;
փառաւորեալ փառօք, covered with glory, with laurels, renowned, famous;
շքեղապանծ փառօք, with extraordinary splendour;
փառս քեզ համարեսջիր, make it your aim and glory to;
տեսէք, մի գուցէ քակտեսջիք ի փառացդ, take care not to lose your renown;
անմահական փառս յաւելցէ քեզ այս, this will bring you immortal glory;
նսեմացեալ անհետանայր գոգցես եւ — նորա զոյգ ընդ բաղդին, his glory seemed to be eclipsed with his fortune;
ի փառս աստուծոյ, to the glory of God;
— հօր, the Gloria Patri;
— տեառն, — աստուծոյ, glory to God ! God be praised! thank God !
— քեզ, տէր, glory to Thee, o God;
— ի բարձունս աստուծոյ, glory to God in the highest;
որում միայնոյ վայելեն —, to Whom alone glory belongs.
to be divided, separated, to be in discord, to disagree;
—կեալ կոկորդ, open-mouth;
gaper.
to finish, to end, to complete, to bring to an end, to terminate, to carry out, to perform, to fulfil, to conclude;
to recompense, to restore, to compensate;
to pay, to acquit, to discharge, to settle;
to deliver, to release, to free from, to rid of, to disentangle, to set free;
to forbid, to prohibit, to obstruct, to hinder;
— զկեանս, to end one's life, to depart this life, to die;
— զոք ի կորուստ, to despatch, to kill;
— զպարտս, to pay, to settle a debt;
— զհաշիւն, to pay a balance;
գործս —, to despatch business;
զիրս դատաստանին արեամբ —, to condemn to capital punishment;
— զհաճոյսն, to content, to satisfy;
զառաջի եդեալ ճանապարհն —, to finish the journey undertaken;
ոչ ինչ կարացին ի ժամուն —, they could do nothing at that moment;
անձամբ ինչ ոչ կարէր —, he could do nothing alone;
չոր թզով եւեթ զպէասն վճարէր, he satisfied his hunger with dried figs alone;
վճարեցէք զնա ամենայն իրօք, provide for all his requirements;
վճարեաց վասն նորա հայրն, his father resolved to kill him;
տեսից եթէ ըստ աղաղակին վճարեցին, I shall see if their works equal their cry ?
լինել ի միջի եւ չլինել՝ զնոյն վճարէ, to be there or not is the same thing;
աստուածպաշտութեամբ վճարեցին զկեանս, they led a pious life to the end.
to give, to present, to offer;
to concede, to grant, to bestow;
to provide, to furnish, to lend;
to give up, to deliver, to abandon, to expose;
to make, to render, to produce, to cause;
— զանձն, to apply to, to addict oneself to;
to give oneself up to, to abandon oneself;
— խօսել, to cause to speak;
— պատասխանի, to answer, to reply, to respond;
cf. Պատասխանի;
չ— դուլ եւ դադար, to give neither peace nor rest, to disturb continually;
— իշխանութիւն, to invest or intrust with authority;
վկայագիր, անցագիր —, to deliver a certificate, to grant a passport;
մրցանակ, վարձս —, to decree rewards, to award prizes or premiums;
— ածել, to cause to bring;
— գերեզմանի, to bury, to inter;
— ի բանտ, to put in jail or prison, to imprison;
ժողով —, to come together, to assemble, to reunite, to meet, to hold a meeting;
քարամբք —, to strike with stones;
տաց զքեզ յազգ մեծ, I will make of you a great nation;
տացէ քեզ տէր լինել, may you be!
չէ տուեալ ամենեցուն, it is not every one that can;
զորս ընդ ձեռամբ ձերով ետու, which I put in subjection to you;
ես ետու տանել զուլդ, I have sent the kid;
հօրն իւրում ետ տանել, he sent to his father;
տուր բերել ինձ փայտս մայրս, send me cedar wood;
ետ զանձն իւր երթալ, he went;
զլէգէոնս այսոցն՝ անդնդոց տայ, he sends the legions of devils into the pit;
զպատիժս տայցեն յաւիտենից տանջանաց, they will suffer eternal punishment;
զմեզ ի կորուստ եւ յոչէութիւն տան, they load us with evil and annihilate us;
մի տայք մեռանել, do not leave to die.
prostrate, fallen down;
cf. Թաւալագլոր;
— յերկիր կործանել, to fall down;
to be struck dead on the spot.