filth, filthiness, fetid matter.
learned, wise;
pedantic.
white violet.
startling;
— լինել, to shy, to start at;
to doubt, to fear, to suspect;
—ս ի —ս՝ — ի —ս, inconstant, vacillating;
doubtfully, suspiciously;
with a start.
cancer;
a shrewd person, a sly one.
mole.
cf. Խլուրդ.
gangrene;
horrid, dark-working.
cf. Խլրտիմ.
cf. Խլրտիմ.
to move;
to stir;
to agitate, to shake.
to be moved, stirred, shaken;
to creep, to insinuate.
movement, impulse, agitation.
scrupulous.
scruple.
noise, clatter, hubbub, uproar, rumour, turmoil, din, confusion.
sand-stone.
collection of national historical facts;
editor;
compiler.
to assemble;
to contain, to enclose.
chief editor.
to compile, to write, to edit.
editing;
editor-ship;
compilation.
group.
assembly;
— եկեղեցւոյ, nave.
assembled, gathered together.
cf. Խմբեմ.
assembly, congregation.
leaven, ferment;
sect.
zymosimeter.
to cause to ferment.
to ferment, to rise.
fermenting, fermentative.
strawberry.
fermentation.
risen, fermented, leavened;
— հաց, leavened bread.
cf. Խնամակալ.
cf. Խնամակալութիւն.
cf. Խնամակալ.
to take care of, to attend to, to occupy one's elf solicitously about, to patronize.
cf. Խնամակալ.
cf. Խնամակալութիւն.
gaily, merrily.
question;
interrogation, inquiry, demand;
discussion, examination;
perquisition, search, quest;
visit, inquisition;
proposition, thesis;
litigation, contest, dispute, debate, quarrel;
request, requisition;
խօսեսցուք զայսր խնդրոյ, let us discourse on this chapter;
խնդիր առնել, ի խնդիր երթալ, գալ, ելանել, շրջել, անկանել, արկանել, to seek, to look for, to search for or after, to make inquiries, to investigate, to examine, to inquire into;
ի խնդիր լինել ուրուք, to trace, to be in search of, to follow the track of;
խնդիր ի մէջ առնուլ, to commence an argument;
խնդիրս յուզել, to raise a doubt, to create a discussion;
խնդիր եղեւ, there arose a question;
a dispute was raised;
խնդիր ի միջի կայ, the question is;
խնդիր է ինձ ի քէն, խնդիր մի ունիմ ի քէն, I have a favour to beg of you.
seeker-after, inquirer;
guardian, trustee;
emissary;
—ս արձակել զկնի ուրուք, to run after, to hunt for or seek after some one.
object of research;
subject of dispute.
fulfilling another's wish.
demand, request.
to search for, to ask, to solicit, to implore;
to demand, to claim, to require, to run after, to pursue;
to ransack, to rummage;
— զանձն ուրուք, to seek one's life;
զարիւն նորա ի ձեռաց քոց խնդրեցից, I will require his blood at your hands;
զքէնս վրիժուց —, to revenge oneself, to be avenged;
— զերեսս Աստուծոյ, to seek God's face;
զշահս անձին եւեթ —, to have no other aim but self-interest.
prayer, supplication, demand, request, requisition.
search;
demand;
— վրիժուց, cf. Վրէժխնդրութիւն.
knee, knees;
ի գուճս անկանել՝ իջանել՝ կալ՝ հարկանիլ, to bend the knees, to prostrate one's self, cf. Ծունր դնել, cf. Ի ծունր իջանել, cf. Խոնարհեմ, cf. Ընդգճիմ;
to squat.
cf. Գումարեմ.
effort;
— գործեմ՝ դնեմ, — ի վերայ դնեմ, to study, to devise, to strive, to try, to labour, to intrigue.
assemblage, band;
troops, brigade, battalion, regiment, legion, cohort, phalanx;
globe;
sphere;
ball, bowl;
pincushion;
pommel;
sounding line, plummet;
— փոքրիկ, bullet;
globule;
— անսւոյ, nave of a wheel;
— կշռոց, weight;
— կապարեայ, lead;
չափել զծով գնտով, to sound;
— գունդ, cf. Գունդագունդ.
cf. Գունաւորեմ.
cf. Գանգուր.
to find, to invent, to discover, to find out;
to gain, to have;
to meet;
— շնարհս առաջի ուրուք, to gain or acquire the heart, friendship, goodwill of some one;
to regain the favour of some one.
to find ones self;
to appear, to show one's self;
հաւատարիմ —, to be faithful.
cf. Գօտէմարտութիւն.
cf. Գօտեւորիմ.
girdle;
twist;
belt;
zone;
— ածել, — ընդ մէջ ածել, to gird, to tie or to draw close round the body;
to be prompt;
այրեցած՝ բարեխառն՝ սառուցեալ —, torrid, temperate, glacial zone;
— լերանց, chain of mountains.
thou, thee, you;
this, that, it;
these;
սուրբդ սրբոց, you who are the holy of holy ones;
կորուսեր զհոգիդ եւ զինչսդ, you have lost your soul and your property.
cf. Դալկահար.
cf. Դամարճակ.
cf. Դայեկաբար.
knife claspknife;
սրել զ—, to sharpen a knife.
cf. Դանակագործ.
poniard, cimeter, cutlass, dagger, sabre;
piano;
— հարկանել, to play on the piano.
confederate, leaguer;
conspirator;
— լինել, to confederate, to unite, to league, to accede, cf. Դաշնաւորիմ.
field, country, soil, heath, fallow ground, plain;
Եղիսեան —ք, Elysian fields;
Արիսեան —ք, field of Mars.
campestral, flat;
— վայր, plain, flat country, meadow.
throne;
seat, chair;
dignity;
precipice, high and very steep place;
անկանել ի —է, —է ի ժ կործանիլ, հտիլ ի —ից, ի —իցն վիժել, to be precipitated, to be thrown or to fall from one precipice to another;
ի —ից մղել, to precipitate.
cf. Գահերիցութիւն.
precipitated;
— առնել, to precipitate, to throw from a precipice;
— լինել, to be precipitated, to fall from above;
— տեղի, precipice;
—, — բերմամբ, precipitately, hurriedly.
french;
— եկեղեցի, the gallican church;
— բարբառ, the French language;
ոճ — լեզուի, gallicism.
to come;
to arrive, to attain;
to behave, to demean one's self, to act;
to be inclined;
to apply ones self with ardour;
յառաջ —, to spring, to proceed, to emanate, to rise, to derive, to result;
— ի միտս, յինքն, to recover one's senses;
— ի լաւութիւն, to amend, to reform;
— ի յառութիւն, to grow worse;
ընդ արհամարհանս —, to be despised;
եկն ի վախճանել, he was near death;
— աւուրն, it is getting light;
ի — աւուրն, at the break of day, at dawn;
ի — երեկոյին, towards evening;
— ի վտանգ, to run into danger or peril;
— ի զարմացումն, to admire;
— ի հարցումն, to interrogate;
յերկիւղ — to fear;
— յոզորմութիւն, to have pity;
— ի զղջումն, to repent;
— յիմն, to undertake;
ի քնին —, to examine;
— ի կարծիս ուրուք, to consent;
յաղերս —, to grant, to become compassionate;
ընդ ձեռամբ —, to fall into the hands of;
— ընդ աղբ or ապաւառ, to stain, to soil one's self;
— ընդ ծուխ, ընդ փոշի, to be smoked;
to cover with dust;
— ընդ կուսական արգանդ, to be born of a virgin;
ընդ ուրուք կեանս —, to examine the life of some one;
— ըստ կամաց or ըստ բանի ուրուք, to listen, to give attention;
ըստ կարծեաց ուրուք —, to speak according to the opinion of some one;
սիրով — զմատնըչաւ, to love traitors;
— զայլ արամբ, to love another persons husband;
— զտամբ իւրով, to take care of one's own household;
զերկրաւ —, to turn, to travel round the world;
— զիւիք, to applicate one's self, to give one's self to;
գինւոյ — զտկամբ, to see double from wine;
զօրինօք —, to keep the laws;
զանառակութեամբ —, to be inclined to debauchery;
— զարբեցութեամբ, զընչիւգ —, to give one's self to drink, — to avarice;
զբանիւք —, to chatter, to tattle;
որքան — է քեզ, according to your strength;
որչափ իւր — էր, as much as he could;
— ի վերայ, to assail, to come upon;
to happen some misfortune.
means, resources, remedy;
hold, crack, opening;
time, retaking;
ոչ կարել —ս գտանել, not to know where to put the hands or feet, to be without remedely;
—ս եւ հնարս գտանել, to find the way to do a thing;
ոչ կարացին — եւ մուտ գտանել, they could not do more;
— մի, once;
—ու, —ու, many times, successively, always;
— քան զ—, little at a time, more and more.
to find means or place, to take, to lay, to have hold;
to find the means of .vanquishing or to wrong, to obtain ones intention or design;
to succeed;
ոչինչ — լինել, to succeed never;
իբրեւ — չլինէր պաշարմանն, despairing to take the city by siege.
slip, slide;
scandal;
obstacle, stumbling;
fart;
—ս արձակել, to fart, to break wind;
գայթ ի գայթ, գայթ ի գայթի, hesitating, uncertain, inconstant;
irresolutely, remissly, in stumbling.
wolf;
— մատակ, she-wolf;
կորիւն —ոյ, wolfs cub;
ցնկնիլ —ոյ, to whelp;
առնալ —ոյ, to howl.
gag;
— ի բերան ածել, արկանել, հարկանել, to gag.
bastinado, blows with a stick, whip, lash, whipping;
scourge, chastisement, punishment;
— հարկանել, to cudgel, to strike with a stick, to whip;
— ըմպել, to receive a bastinade, beating, blows, to be beaten with a stick or whip.
treasure;
heap;
hymn;
— արքունի, exchequer, finances;
տուն —ու, treasure, treasury;
— արքայի, privy purse of the king.
dignity of a provincial;
prefecture;
— վանորէից, provincialship.
vestibule, court, forecourt, porch, portico, —, — ոչխանրաց, sheepfold, sheepcote;
— եկեղեցւոյ, parvise.
cf. Գելարան;
tight, stiff;
intwined, twisted.
cf. Խոտորնակի.
cf. Գելարան.
well adorned, adjusted, compounded;
embellished, decorated;
— զարդարել, to embellish;
to adorn, to decorate.
handsome, pretty, genteel, gallant, agreeable, smiling, graceful, cheerful;
polite, becoming, proper, decent, light, elegant, happy, good;
—, —ս, — իմն, well, very well, prettily, politely, decently;
bravely, excellently, gallantly;
— դպրութիւնք, fine letters.
cf. Գեղեցկակերտ.
cf. Գեղջկօրէն.
cf. Գետակուր.
cf. Գետակուր.
cf. Գետակուր.
ground, earth, soil, land, place;
զգետնի, ընդ —, ի գետնի, ի —, on the ground, in the earth;
կորացեալ մտանել or պշնուլ ընդ —, covered with confusion to look on the ground;
անկեալ ի — երկիր պագանել, prostrated to worship;
հարկանել զգլուխն ի —, to knock one's head on the ground;
զարկանիլ, հարկանիլ զգետնի, to throw one's self violently on the ground;
զարկուցանել, հարկանել զգետնի, cf. Զգետնեմ;
գետնի աղիք or պտուղ, earth-worm.
reptile, that creeps, crawls on the ground;
tortuous;
— ճանապարհորդեմ;
to travel or to go on foot.
cf. Աստուածաբար.
cf. Աստուածահրաշ.
tooth;
պարք, շարք ատամանց, set, row of teeth;
յօրինել ատամունս, to indent;
խորտակել, փշրել զատամունս, to break the teeth, to notch, to break off;
— ածել, bite;
առնուլ ատամանց, to set the teeth on edge;
հանել զ—, to extract or draw out a tooth;
ցաւ ատամանց, tooth-ache;
ցաւէ — իմ, I have the toothache;
փուտ —, carious tooth;
մաքրել զատամունս, to brush or clean the teeth;
կրճտել զատամունս, to gnash, to show the teeth.