Your research : 2 Results for ու

Entries' title containing ու : 10000 Results

Գործունեայ

adj. s.

workman, maker;
minister;
active, busy;
efficacious.


Գործունէութիւն, ութեան

s.

efficacy;
activity.


Գորովագութ

cf. Գորովագին.


Գորովումն, ման

s.

affection, compassion, fondness, sympathy.


Գուբ, գբոց

s.

ditch, hollow;
well, cistern;
abyss;
subterraneous place;
cell of honeycomb.


Գուգազ

s.

union of irregular troops.


Գութ, գթոյ, գթով

s.

pity, compassion, tenderness, commiseration, feeling, mercy, sensibility, tender heart;
ի — ածել՝ շարժել, — արկանել, ի — խանդաղատանաց շարժել, to move, to soften, to entreat tenderly;
փակել զ—ս իւր յումեքէ, to harden one's heart against another;
—ք նորա առաւել եւս են ի ձեզ, he loves yon more intensely;
առ — տոհմի նորա, for the love of his race;
յիմրիլ ի — երեսաց ուրուք, to go mad on account of the beauty of some one;
— մեր առաջի երեսաց քոց, let our supplications find favour in thy sight;
կին առնուլ ի նմանէ զի — անկցի, to marry into bis family for the purpose of strengthening the bonds of friendship;

-ք, the Goths, the nation of Goths.


Գութա, այ, ի

s.

several pair of oxen to draw the plough.


Գուժաբեր, աց

adj. s.

that brings sad news, sad, fatal;
bearer of unhappy news.


Գուժամ, ացի

vn.

to lament, to deplore.


Գուժապարտ

adj.

lamentable, deplorable, worthy to be deplored.


Գուժատու

cf. Գուժկան.


Գուժարկու

cf. Գուժկան.


Գուժատար

cf. Գուժկան.


Գուժարկեմ, եցի

vn.

to lament, to deplore;
to carry or give sad news.


Գուժաւոր, աց

cf. Գուժկան.


Գուժեմ, եցի

vn.

to bring or give sad news;
to lament, to deplore, to cry, to scream;
to sound.


Գուժիւն

cf. Գուժումն.


Գուժկան, աց

adj. s.

that carries or gives sad news;
bearer of unhappy news;
weeping, in tears;
sad news.


Գուժումն, ման

s.

lamentation, complaint, cry, groan.


Գուլ

adj.

blunt, dull.


Գուլպայ, ից

s.

sock;
short-stocking;
երկայն —, stocking, hose;
հանել զ—ս, to pull off the stockings;
դնել զ—ս, to put on one's stockings.


Գուձ

s.

handful.


Գուձն

cf. Գուձ.


Գուղձ

s.

glebe, clod.


Գուղձն

cf. Գուղձ.


Գուճ

s.

knee, knees;
ի գուճս անկանել՝ իջանել՝ կալ՝ հարկանիլ, to bend the knees, to prostrate one's self, cf. Ծունր դնել, cf. Ի ծունր իջանել, cf. Խոնարհեմ, cf. Ընդգճիմ;
to squat.


Գուճք

cf. Գուճ.


Գում առնեմ

sv.

cf. Գումարեմ.


Գումարտակ առնեմ

sv.

cf. Գումարեմ.


Գումակ

s.

large waggon or cart;
the harness of a carriage.


Գումապետ

s.

colonel.


Գումար, աց, ից

s.

assembly, session;
action;
addition, summing up;
sum, amount;
— առնուլ, to assemble;
— դնել ընդ ումեք, to fight or quarrel with some one.


Գումաբահոլով

cf. Բազմահոլով.


Գումարեմ, եցի

va.

to assemble;
to convoke;
to gather together, to add, to sum.


Գումարիմ, եցայ

vp.

to assemble together, to gather together;
to be astonished, amazed, surprised, confused.


Գումարութիւն, ութեան

s.

assembly;
mob;
sitting;
addition.


Գումարումն, ման

s.

cf. Գումարութիւն.


Գումարտ

adj.

assembled, gathered together.


Գումարտակ, աց

s.

assembly, assemblage, mob, band, corps, forces;

adj.

assembled, gathered together;
— նաւուց, squadron;
— առնել՝ դնել՝ կազմել՝ կարգել՝ սփռել, to assemble, to gather together;
to levy troops, to send a body of troops;
ի —ի, in war.


Գումարտական

adj.

of an assembly.


Գումիզ

s.

urine;
mud, dirt;
all-flowers water;

bot.

soap-wort.


Գուն

s.

effort;
— գործեմ՝ դնեմ, — ի վերայ դնեմ, to study, to devise, to strive, to try, to labour, to intrigue.


Գունագեղ

adj.

adorned with fine colours.


Գունագեղեմ, եցի

va.

to colour.


Գունագոյն

adj.

in divers colours.


Գունազարդեմ, եցի

va.

cf. Գունագեղեմ.


Գունաթափ

cf. Գունատ.


Գունակ

adj.

similar, equal, like;

s.

dye, colour;
kind, sort;
manner;
difference;
— —, in several colours;
various, different;

adv.

— —, —ս —ս, differently, variously.


Գունակաւորեալ

adj.

cf. Գունագեղ.


Definitions containing the research ու : 2474 Results

Տես, ոյ

s.

sight, view;
spectacle, scene;
aspect, look, figure, face;
vision, apparition;
visit;
ի — երթալ, to go to see, to call upon, to pay a visit to;
չ-ոյն առնել, to pretend not to see;
— առնել ի բանակն, to send forth spies;
ակն ունիմք — ոյն աստուծոյ, we desire to see God;
եկն ի — իմ, he came to see me, he called upon me.


Տեսակ, աց

s.

species;
sort, kind, race;
fashion, manner, way;
form, figure, appearance, look;
sight, countenance, aspect, air;
image, idea;
dress, costume;

gr.

form, species;

adj.

visible;
հաղորդել կրկին —աւ, to receive the Communion in both kinds;
սեռ՝ կենդանի, — մարդ, եւ տարբերութիւն՝ բանական, genus animal, species man, whose distinctive characteristic is the faculty of reason.


Տեսական

adj.

visible, apparent, plain;
theoretical, contemplative, speculative;
perspicacious, sharp;
prophetical, prescient, foreknowing;

phil.

formal, special;

s.

—ն, theory;
— ազն, ազգ, տոհմ, the nation, race, tribes of Israel;
—ն ընդ զգայութեամբ անկանի, the visible is subject to the senses.


Տեսանելի

adj.

visible;
seeing;

s.

—ք, organ of sight, the eyes;
cf. Շուրջ.


Տեսանեմ, տեսի

va.

to see, to perceive;
to regard, to contemplate;
to observe, to consider, to remark, to examine;
to know;
to provide, to supply, to furnish;
to take care of, to tend;
to go to see, to visit;
to spy, to watch;
— զմիմեանս պատերազմաւ, to engage in war amongst themselves;
to grapple with each other;
— զպէտս ուրուք, to provide with necessaries;
զտուն —, to manage household or domestic affairs;
չ-ոյն առնել, to pretend not to see;
տեսէք զինչ լսէքդ, pay attention to what you hear;
տեսջիր, զամենայն նշանսն արասցես, take care to work all the wonders;
աստուած տեսցէ իւր ոչխար յողջակէզ, God will provide himself with a lamb for the burnt offering;
հիւանդ էի եւ տեսէք զիս, I was sick, and you visited me;
տես ինձ, see, you see;
ապա թէ ոչ՝ տեսից վասն քո, if not you will see how I will pay you;
տես քեզ արս զօրաւորս, choose valiant men to accompany you.


Տեսանելով

adv.

apparently, in appearance;
by sight;
գեղեցիկ տեսանելով, handsome, beautiful;
կոյսս գեղեցիկ տեսանելով, fair girls, charming maidens;
շինեցին սեղան մեծ տեսանելով, they built an altar of immense size;
որ խուժադուժ եւս էր տեսանելով, who was still more barbarous in appearance.


Տեսարան, աց

s.

theatre, spectacle;
scene;
sight, the eyes;
landscape, scenery;
watch-tower;
look-out man, top-man;
vedette;
շուրջ —, amphi-theatre;
— աշխարհի լինել, to be a subject of scorn or opprobrium.


Փարփար

s. zool.

moor-hen or water-hen, coot, fen-duck, cf. Հաւալուսն;

bot.

securidaca, emerus, hatchet-vetch.


Փափկանք

s.

cf. Փափկութիւն.


Փեղկ, ից

s.

tent-curtain, curtain;
linen;
breadth;
— լերանց, side or spur of mountains;
— պատուհանաց, shutter.


Փեճոկ, ի, ոյ

s.

shell, husk;
— պտղոց, rind, peel, paring;
— ծառոց, bark;
— ընկուզի, nut-shell;
— ձուոց, egg-shell;
— ընդեղինաց, pod, cod, husk;
— խեցեմորթից, oyster-shell or tortoise-shell;
scale;
— արեւելեան, coculus Iudicus, fisher's berry.


Փետեմ, եցի

va.

to pull or pluck out, to depilate;
— զփետուրս, to pluck or strip off feathers;
— զհերս, զմօրուս, to tear out the hair or beard;
— զոք, to fleece a person.


Փետրալից

adj.

well-feathered, covered with feathers, plumy;
պաղլեղ —, plumeallum;

adj.

— մօրուս, wattled.


Փին

s.

excrement;

med.

— բերել or գալ ընդ բերանն, — ընդ բերան գալ, iliac passion, twisting of the intestines, volvulus;
cf. Վերադարձութիւն.


Փղակոյտ

adj. adv.

with many elephants;
— բազմութիւն, herd of elephants.


Փղծկիմ, եցայ

vn.

to be deeply grieved at, to have one's heart full of pity, to be much touched, moved;
փղձկեցաւ յարտասուաց, his eyes filled with tears.


*Փնդռեմ

va.

cf. Յուզեմ.


Փնտռեմ

va.

cf. Յուզեմ.


Փշտիպան

cf. Փուշտիպան.


Փոթորիկ, րկաց

s.

tempest, storm, hurricane, whirlwind;
—ս յարուցանել, to raise a tempest;
— ել, a tempest burst, a storm arose;
cf. Մրրիկ.


Փոխ, ոց, ից

s.

loan, borrowing;
anthem, response, antistrophe, antiphon;
— առ —, —ն ի —, by turns, reciprocally, alternatively, mutually;
խնդրել —, to ask in loan;
— տալ, to lend, to make a loan;
— առնուլ, to receive as a loan, to borrow;
ընդ —ս մտանել, to be overburdened by loans, to be obliged to beg;
—ով կեալ, to live upon trust, or upon credit.


Փոխանագիր

s.

bill of exchange, bill, note, draft;
փոխանցել զ—, to endorse a note or bill;
cf. Ընդունելութիւն.


Փոխանակ

prep.

instead of, in place of;
in exchange or in return for, as a reward for;
— նորա, in his place;
— ընդ, instead of;
— զի, whereas;
for as much as, since, because;
անձն քո — անձին նորա, your life shall be surety for his;
ասել —ուրուք, to say in a person's name.


Փոխանակեմ, եցի

va.

to exchange, to make an exchange, to barter;
to substitute for, to fill the place of;
to succeed;
to permute, to alternate;
to compensate, to counterbalance;
— զտեղի, to take the place of, to substitute for;
— զանձն ի վերայ ճշմարտութեան, to give oneself for the truth;
— զոք ի վերայ ապահովութեան հասարակաց, to sacrifice a person for the public safety;
— զկեանս իւր ի վերայ ուրուք, to hazard one's life in defence of a person;
զմահ ընդ կենաց — քան, t o die rather than yield.


Փոխարէն, րինաց

s.

recompense, compensation, retribution, remuneration, reward;
return, requital, satisfaction, revenge;

prep.

in exchange or return for, instead of, for;

adv.

reciprocally;
— վնասուն, amends, indemnity, reparation;
— այցելութիւն, return visit;
դարձ —րինի, condign recompense;
առնել զդարձ —րինի, to give like for like;
հատուցանել զ— վնասուն, to make up to, to indemnify for.


Փոխեմ, եցի

va.

to change, to convert, to transform, to modify;
to remove, to displace, to transfer, to transport;
to succeed;
to translate;
— զհրամանս or զիրաւունս տեառն, to transgress God's commandments;
— զհանդերձս, to change one's clothes;
— զշապիկ, to shift one's shirt or shift;
— զբնակութիւն, to shift one's quarters, to remove;
— զկարծիս, to alter or change one's mind;
— զպատիժ (ամոքել), to commute a punishment;
— զաչս յերկինս, to raise the eyes to heaven;
— ի հայ լեզու, to translate into Armenian;
cf. Լեզու.


Փոխիմ, եցայ

vn.

to change, to be changed or modified;
to be transported, to leave, to remove;
to go, to pass;
— յաշխարհէ, — յաստեացս, to depart this life, to cease to live, to die;
— ի կատաղութիւն, to break or fall into a fit of rage;
— մտօք ի, to transport oneself in thought to.


Փող, ոց

s.

trumpet, horn;

fig.

apostle;
tube, pipe;
conduit, canal;
reed;
asper, mite, sou, halfpenny;
money;
— ականջաց, ear-trumpet;
ձայնատար —, speaking-trumpet;
հնչիւն —ոյ, blast of trumpet;
ի ձայն —ոյ, by sound of trumpet;
— հարկանել, հնչեցուցանել, to trumpet, to sound the trumpet, to wind or blow the horn, to play on the horn;
— երգեհոնի, organ-pipe;
— ծխաքարշի, shank of a tobacco-pipe;
— գրչի, barrel;
— հրազինուց, gun-barrel;
— կապարեայ, lead-pipe, conduit-pipe;
cf. Խողովակ;
cf. Եղէգն;

bot.

հովուի —, water-plantain, alisma.


Փող, ից

s.

throat;
neck;
street;
corridor, lobby, passage, gallery;
— սրուակի, neck or gullet of a bottle;
ունել զոք զ—ից, to seize or take one by the throat, to arrest.


Փողորակ

cf. Ագուգայք.


Փողոց, աց

s.

street;
մանր —, narrow-street, alley;
—ք վաճառաց, mercery, mercer's shops;
—ք գնացից ջրոյ, water-pipe, water-conduit;
ի —ի, in the open street;
— տալ, կտրել, կազմել, թողուլ, to open a way, to fray a way, to cut a road through the enemy.


Փողրակ, աց

s.

cf. Ագուգայ;
pipe;
— շնչողական, suction-pipe;
— փախստի, blast-pipe, eduction-pipe.


Փոյթ, փութոյ, փութի, փութով

s.

care, solicitude, study, attention, entreaty;
diligence, promptitude, activity, celerity, hast, hurry;

adj.

active, diligent, careful, prompt, vigilant, assiduous;
— պնդութեան, eagerness, assiduity, interest, care;

adv.

—, ընդ —, — ընդ —, — —, — ի փութոյ, diligently, soon, promptly, hastily;
փութոյ պնդութեամբ, eagerly, carefully, earnestly, ardently, passionately;
— առնել, ունել, դնել, — ի մէջ առնուլ, — յանձին ունել, to be or zealous about, to apply oneself with diligence to, to take to heart, to be warm about, to endeavour or strive to;
— տանել, to take care of, to care, to solicit, to watch;
— ի մէջ առեալ, seriously, earnestly;
մեզ չէ —, that is no matter to us, what is that to us ?
;
չէ —, չէ ինչ —, no matter, never mind, it is nothing;
ոչ զի զաղքատաց ինչ — էր նմա, not that he cared for the poor;
— մեծ էր նորա այսմ, he took great care of that;
ոչ — ինչ առնեմ, I don't c are, it is no matter to me;
ամենայն — նոցա, all their care, effort or thought;
զի՞ — է, what does that matter ? what does it signify ? what of that ?
զի՞ — է քեզ, what is that to you ? what does it matter to you ?
զի՞ — է ինձ, what does it concern me ? what does it matter to me ? nonsense !
— ինչ չառնէր, he did not take it into account, he took no heed of it;
չէ — ինձ, it is no matter to me, it is all the same to me, I don't care about it, I am indifferent about it;
չառնեն ինչ — զիմեքէ, they care for nothing;
վաղ ընդ փոյթ, cf. Վաղ.


Փոշի, շւոյ, շեաց

s.

dust;
— or — հրացան, gun-powder, powder;
— կաղնւոյ, tan, oak-bark;
— շաքարի, powder-sugar;
— իւղեփեցաց, sweet-powder;
— հերաց, hair-powder;
տուփ փոշւոյ հերաց, powder-box;
ամպ փոշւոյ, a cloud or whirlwind of dust;
դնել ինչ ի —, ի — դարձուցանել, to powder, to grind to dust, to reduce to powder, to pulverize;
լնուլ փոշւով, to cover or sprinkle with dust;
ի — դառնալ, to be reduced to powder, to be pulverized;
to crumble into dust, to moulder away;
— յարուցանել, to raise a dust;
ընդ — թաւալիլ, to roll in the dust;
թօթափել զ—, to dust, to beat the dust out of, to shake off the dust, to free from dust;
— դէզադէզ ամբառնայր յամպս հասանէր, a thick cloud of dust rose up to the skies;
— ամպաձեւ մրրկեալ դիզացեալ ծածկէ զերկին, a cloud of dust arose and obscured the heavens;
cf. Մանրամաղ;
cf. Վառօդ;
cf. Ջաղացք.


Փոշիշ

cf. Փուրսիշ.


*Փոչիլ

cf. Կրկուտ.


Փոսփոր, ի

s.

phosphorus, cf. Լուսածին.


Փոր, ոյ

cf. Բուռ;

zool.

cf. Պոր;
sea-scorpion, father-lasher, scorpaena;


Փորած, ի, ոյ

cf. Փորուած.


Փորածոյ

cf. Փորուածոյ.


Փորացաւ, ի

s.

cf. Փորացաւութիւն.


Փորձ, ոյ, ի

s.

trial, test, proof, attempt;
specimen, sample;
experience, proof;
endeavour, undertaking, enterprise, expedient;
trial, adversity, misfortune;
temptation;
probation;

adj.

experienced, expert, practised;
approved, tried, pure;

adv.

ի —ոյ, by or from experience;
խիստ — ,a hard trial;
բազմամեայ —, experience;
բնագիտական —, physical experiment;
—ով ուսեալ, taught by experience;
լինել —, to be experienced, versed, exercised;
զ— առնու րձել, ի — մտանել, to experience, to make an experiment of, to attempt, to make attempts, to try, to assay, to prove, to experiment;
ի — արկանել, to put to the trial or test, to torture;
— փորձել վերստին, to renew an attempt, to make a new effort;
ի վերջին — մատուցանել զիմն, to put to the final proof;
ի մահու — գալ, to prove death, voluntarily to encounter death;
հայաստան նախ զ— առ զօրութեան նորա, Armenia was the first to feel his strength;
ընդ նոր — հանդ իսի էանց նա, he was put to a new trial;
մատեաւ եւ յարդարսն — մահու, even the righteous were in mortal danger;
գիտելով զ— առն, well knowing what a man he is;
զգանից զ— առ, he was beaten;
— է, he is experienced, he has much practice;
— արծաթոյ եւ ոսկւոյ ի բովս, gold and silver are tried in the furnace;
cf. Զէն.


Վիշապարիւն

bot. s.

dragon's-blood;
cf. Խրուկ.


Վիշտ, վշտի, վշտաց

s.

inconvenience, discomfort, displeasure, vexation, pain, trouble, grief, affliction, sorrow, suffering, torment, tribulation;
—ք ամպրոպաց, tempest, foul weather;
— դառնութեան, bitter grief, desolation;
դժնդակ —ք, great hardships, misfortunes;
ի վշտէն, առ վշտի, առ վշտի վտանգին, through affliction, tribulation or grief;
—ս հասուցանել, to grieve, to pain, to concern, to distress, to cause sorrow, to afflict, to vex;
ի —ս մտանել, to grieve at, to be pained at, to take to heart, to sorrow for, to be afflicted;
— է ինձ, I am greatly concerned at, it is with pain that I;
բազում —ք ի վշտաց հասանէին ազգին, many disasters successively fell on the nation;
ամենայն փափկութիւն հայոց եհաս ի —ս վտանգի, all the pleasures of the Armenians were changed for extreme dangers;
ի վշտի մաշեն զանձինս, they consume themselves with mourning;
չիք ինչ հեշտի առանց վշտի, no joy without alloy.


Վկայ, ից

s.

witness, testifier;
voucher;
martyr;
աստուած ինձ —, God is my witness;
— լինել, to be a witness of, the witnesses of, to be admitted as evidence;
— կոչել, to summon as witness;
to invoke or call on to witness;
— առնուլ, to take to witness.


Վկայագիր, գրոյ

s.

certificate, testimonial;
ticket;
diploma;
— ծննդեան, certificate of birth;
— բարի վարուց, certificate of character, testimonial, certificate of good conduct.


Վկայեմ, եցի

va.

to witness, to bear witness, to give evidence, to testify, to depose, to attest, to vouch, to certify;
to acknowledge, to own;
to approve;

vn.

to be martyrized, to suffer martyrdom;
սուտ —, to give false evidence, to bear false witness, to perjure;
վկայ անիրաւ վկայեաց զանիրաւութիւն, he has perjured himself, he has borne false witness;
վկայեմ օրինացն թէ բարւոք են, as the law is good I approve it;
պետրոս եւ պօղոս վկայեցին յամս ներոնի, Peter and Paul were tortured in Nero's reign;
վկայեն միտք իմ, I am convinced, I am conscientiously persuaded.


Վճարանք

s.

cf. Վճարումն.


Վճարեմ, եցի

va.

to finish, to end, to complete, to bring to an end, to terminate, to carry out, to perform, to fulfil, to conclude;
to recompense, to restore, to compensate;
to pay, to acquit, to discharge, to settle;
to deliver, to release, to free from, to rid of, to disentangle, to set free;
to forbid, to prohibit, to obstruct, to hinder;
— զկեանս, to end one's life, to depart this life, to die;
— զոք ի կորուստ, to despatch, to kill;
— զպարտս, to pay, to settle a debt;
— զհաշիւն, to pay a balance;
գործս —, to despatch business;
զիրս դատաստանին արեամբ —, to condemn to capital punishment;
— զհաճոյսն, to content, to satisfy;
զառաջի եդեալ ճանապարհն —, to finish the journey undertaken;
ոչ ինչ կարացին ի ժամուն —, they could do nothing at that moment;
անձամբ ինչ ոչ կարէր —, he could do nothing alone;
չոր թզով եւեթ զպէասն վճարէր, he satisfied his hunger with dried figs alone;
վճարեցէք զնա ամենայն իրօք, provide for all his requirements;
վճարեաց վասն նորա հայրն, his father resolved to kill him;
տեսից եթէ ըստ աղաղակին վճարեցին, I shall see if their works equal their cry ?
լինել ի միջի եւ չլինել՝ զնոյն վճարէ, to be there or not is the same thing;
աստուածպաշտութեամբ վճարեցին զկեանս, they led a pious life to the end.


Վճարիմ, եցայ

vn.

to be accomplished, finished;
to be done, effected;
to be paid, discharged, acquitted;
to die;
to get rid of, to be delivered;
— ի կենաց, to finish one's days, to die;
սպառնալիք նորա ինչ ոչ կարացին —, his threats were useless;
վճարեալ է չարութիւն առ ի նմանէ, his malignity is excessive;
այն արշաւան թագաւորին այսպիսի դարձիւ վճարեցաւ, such was the end of the king's journey;
հրեշտակն աւետիս տուեալ կնոջն՝ վճարեցաւ, the angel, having delivered his message to the woman, disappeared;
ընդէ՞ր յարգանդէ ի գերեզման ոչ վճարեցայ, why was I not carried from the womb to the grave ?
անճառելեաւդ ձրիւ՝ մերայնովքդ վճարիս, in exchange for your inestimable gifts, we beseech you to accept our trifles;
վճարել է գործդ, it is a bargain;
վճարեալ է վասն իմ, my business is done, it is all over with me;
յորժամ կամէրն -՝ բարբառ արձակեաց, when he wished to die, he cried out;
ամենայն ինչ վճարեալ է վասն իմ, it is all up with me.