low;
humble, submissive, respectful;
lower, inferior, mean, base, low;
feeble, weak;
—, ի —, low;
down down below;
downwards;
from top to bottom;
at the foot of beneath, below, underneath;
below, lower, under;
— առնել, to humble;
— լինել, to be humble or meek, to humble one's self;
to be humbled;
զերեսս ի — արկանել, to be sulky or sullen;
— սրտիւք, lowly in heart;
աչք ի —, with downcast eyes.
humbly, submissively.
inferior;
lower;
below.
the lower part.
inclining, aslant.
humble, meek, modest.
to humble or abase one's self, to be humble.
humility, modesty, meekness, to conjugate verbs.
cf. Խոնարհեցուցանեմ.
to humble, to abase, to subject;
to bring down, to lower, to abate, to depress;
to bow or bend down, to incline;
— զունկն, to lend an ear to, to listen to;
— զանձն, to humble oneself;
to do penance, to mortify oneself, to fast;
— զամբարտաւանութիւն ուրուք, to lower, to abase, to bring down the pride of;
— զաստուած առ մարդիկ, to move God to compassion, to implore divine mercy;
Աստուած խոնարհեցուցանէ զամբարտաւանս, God humbles the proud.
to be humble;
to lower oneself, to descend;
to yield, to acquiesce;
to lean, to bend downwards;
to decline;
— յամբարտաւանութենէ, to descend from one's haughtiness, to have the pride of one's countenance humbled;
յերկիր —, to prostrate oneself;
— առաջի Աստուծոյ, to bow before God;
— անկանիլ երեսաց, to go downcast, to be dejected;
— յիջեւան ուրուք, to deign to dwell in;
— յալիս, to grow old;
—հի օրն, the daylight fades, the day wanes or is going down;
յոտն եկաց յերեսացն խոնարհելոց, he rose from his prostrate attitude;
to be conjugated.
humility;
deference, submission, humiliation, abasement;
baseness, lowness, inclination, declination.
abasement;
humiliation;
fall, decline;
conjugation.
warlike, martial, brave, valiant;
troubling, perturbing, seditious, factious.
cf. Խազմագործ.
to damage, to spoil;
to corrupt;
to ruin, to shatter;
to rumple, to crumple.
cyanide of iron.
primrose;
cowslip.
rough, harsh, unpleasant;
barbarous.
hard-hearted, rude, harsh.
seditious, factious, turbulent;
— ստահակութիւն, cf. Խակագործութիւն.
sedition, revolt, rebellion.
immature judgment, puerility.
to cook.
head-cook;
օգնական —ի, undercook.
cf. Խահակեր.
kitchen;
աղախին ի —ի, kitchen-maid;
լուացաջուր —ի, dishwater.
cookery;
the dishes served up;
seasoning of dishes;
dainty meats.
cook;
cook-maid.
to overdo, to cook too much, to burn, to spoil;
to corrupt, to ruin.
leather-dresser, currier;
tanner.
to curry, to tan.
tannning.
fond of peace, that loves tranquillity, peaceable, peaceful.
love of peace, moderation.
peace-making, pacifying, conciliating;
peace-maker, pacifier, reconciler.
pacification, reconciliation.
playful, fond of amusements.
play-ground;
gaminghouse;
theatre.
play, sport, diversion;
թատրոնական —ք, theatrical representations.
abscess, apostume;
swelling;
wen;
wart;
pimple, pustule, tubercle;
եռալ, ի վեր եռալ —ից, to suppurate, to form an abscess, or tumour.
bearing or producing grapes.
cf. Խաղտալեզու.
music-book.
chin.
to fade, to wither, to dry, to shrink, to waste away, to languish, to grow weak, to be stunted;
to spoil, to tarnish.
to wither, to cause to shrink, to weaken, to stunt, to kill;
to tarnish, to spoil.
cf. Խամրացուցանեմ.
cf. Խամրացուցանեմ.
cf. Խամրանամ.
without mark, without sign, without character;
ignoble, unknown, obscure;
— վարել կեանս, to leave retired.
inglorious, unhonoured, ignoble, vile;
ill-favoured, deformed;
— վարել կենցաղ, to live retired.
sweet, agreeable;
հոտ — բուրել, to give an agreeable odour;
հոտ անուշից, perfume.
cf. Անուանակրութիւն.
cf. Անուրեք.
cf. Անպահպանաբար.
dishonoured, dishonourable, abject, base, vile;
dishonourably, vilely;
— դրամ, false money.
cf. Անպտղաբերութիւն.
cf. Անբեղնաւոր.
English;
— եկեղեցի, the Anglican church;
— բարբառ, the English language;
ոճ —, anglicism.
not existing, having no being;
non-existence, non-entity;
nothing;
արար Աստուած զաշխարհս յանգոյից, God created the world from nothing;
յանգոյս, vainly.
there, yonder, in that place;
— ի ներքս, therein, within;
ի վեր —, there above, yonder above;
— ի վայր, down there, below;
— ... աստ, then... and now;
աստ եւ —, here and there.
irrevocable;
cf. Անդարձ.
without gates, open;
— բերան՝ լեզու, tattler, person of an unbridled tongue.
thence;
—ի վերուստ, from above.
from, since, as soon as, when;
radically, originally, naturally;
anew, afresh;
even then;
— ի մանկութենէ իմնէ, from my infancy;
— յարարչութենէ աշխարհի, from the creation of the world.
cf. Անեղակերտ.
insensibly, imperceptibly;
stupidly;
cf. Անզգայաբար.
not vigilant, careless, inattentive;
յանզգաստս, յանզգաստից, insensibly;
cf. Անզգուշաբար.
odd, not a pair;
different, dissimilar;
— գործել, to spoil the pair, to render dissimilar.
wood embers;
— հարկանեմ, to cover the fire with ashes.
cf. Անժամանակաբար.
cf. Անիմաստասիրութիւն.
the first letter & the first vowel of the alphabet;
one, first;
It is sometimes changed for ե, է, ը & օ, as, աղտիւր — եղտիւր, Եւրոպա — Եւրոպէ, անկողին — ընկողին, աճառ — օճառ, And sometimes it is used for ornament, as, ատեամ — ատեմ, ղեակ — ղեկ.
ah! oh! alas! oh heavens ! ա՜ ա՜, տէր տէր, alas! o Lord god ! ա՜ Թշուառական, o miserable ! o villain ! o rascal !
abba, abbot, superior;
ընդհանրական աբբայ —, abbot general;
աբբայ հայր, cf. Աբբահայր.
lark, tit-lark;
երգէ —, the lark carols.
to clothe or dress oneself, to wear, to put on;
to take lodgings, to pass the night, to sojourn, to dwell;
to stay;
— զրահս, to put on a breastplate or cuirass.
free, independent;
freed, affranchised, redeemed, quit, ransomed;
large, vast;
noble;
— Մասիս, the great Ararat;
— առնել cf. Ազատեմ;
— կացուցանել;
to dispense, to exempt;
cf. Ազատաբար.
cf. Ազատազարմ.
cf. Համարձակախօս.
cf. Ազատազարմ.
cf. Ազատարար.
cf. Ազատարար.
parsley;
cf. Քեղակարոս.
nation, people;
generation;
race;
gender;
kind, sort, quality;
sex, age, epoch;
century;
manner, way;
Գիրք —ազգաց, Book of Judges;
յագէ յազգ, from age to age, from generation to generation;
ազգ Հայոց, the Armenian nation;
Անգլիացի յազգէ, of the English nation, English;
Ամերիկացի եմ ազգաւ, I am American by birth;
— կանանց, the female sex, the fair sex, the woman kind;
— մարդկան, the human kind, humanity;
ազգով, with all the nation;
մի —, the same, the same manner, equally;
ազգք ազգք բանասիրութեան, the different kinds of literature;
ազգք եւ ազինք, all nations, all people.
relation, kinsman or kinswoman;
մերձաւոր —, next of kin;
like, analogous.
national;
related, allied to by marriage;
parent, relation;
— բարք, national character;
աւանդութիւն —, national tradition;
— ժողովն Հայոց, the national assembly or synod of the Armenians.
cf. Ազդեցութիւն;
ազդմամբ, cf. Իրաւ, cf. Իրօք, cf. Արդարև, cf. Իսկապէս;
— առնուլ, cf. Զգամ.
chair, seat;
stool;
throne;
bench;
նստուցանել յաթոռ, to make one sit on a throne or chair;
to throne;
նստել յաթոռ, to sit on a chair or throne;
աթոռս արկանել, to give seats or chairs;
ելանել յաթոռոյ, to rise up, to get up.
cf. Ալեւորութիւն.
wave, billow, surge, swell of the sea;
gray hairs, old age;
ծաղկիլ ալեաց, խոնարհիլ յալիս, to grow gray-haired, to get old;
ալիս յարուցանել, to agitate the waves;
հերձանել՝ պատառել գալիս, to cleave the waves.
illness, disease, indisposition;
affection, passion;
vice, bad habit;
menses;
seed of man;
— ցաւոց՝ դառնութեան, calamity, plague, disaster, any thing troublesome;
— արտասուաց, tears;
— քնոյ, sleep;
— մահու՝ մահացու, mortal malady;
զ—ս մահու ջերանիլ, to be seriously, mortally ill;
— մարդահաճութեան, adulation, flattery;
ապաս ունել ախտի, մեծարել զախտ, to give one's self up to vice, pleasure.
to carry, to fetch, to bring;
to strike;
— ընդ իւր, to conduct;
— ի ներքս, — ի մէջ, to introduce;
— ի վերայ or — թափել, to infer;
— ի or վերածել, to reduce;
— ենդ թարշ, to drag along;
— զբոցով, to pass through flame, to enflame, to burn;
— զմտաւ, to consider, to think, to reflect;
— զբռամբ, to seize, to lay hold of;
— զձու, to lay eggs;
առանց ընդ բանս ինչ ածելոյ, without making any objection, readily;
— զհերս, to raze;
— զիրեւ՝ յինքն, to seduce, to entice.
cf. Ածխագործ.
ocular, witnessed by the eye;
visible, apparent;
— վկայ, eye-witness;
— ճշմարտութիւն, an evident truth;
visibly, seeing with one's own eyes.
ear;
— ծովու, cove, creek;
— ձկան, mussel;
ձգել զականջ ուրուք, to pinch the ear of some one;
to rub his ears;
խնուլ զականջս, to stop one's ears;
ասել՝ խօսել յականջս, to speak in one's ear;
ցաւ ականջաց, ear-ache;
գէջ ականջաց, ear-wax.
eye;
sight, look;
bud, germ;
hope, expectation;
opinion, suspicion;
յականէ անուանէ, by name, specially, expressly;
յական թոթափել, in the twinkling of an eye, instantaneously;
— առնուլ, to show a respect of persons, to be partial, cf. Աչառեմ;
զակն արկանել, to cast eyes upon, cf. Անտեսեմ;
յակն արկանել, to show;
to review, to read;
ընդ ակամբ ակնարկել, to scowl;
— ունել, to hope, to expect, cf. Ակնկալեմ, cf. Յուսամ;
— յայտնի, — յանդիման, in presence of, visibly, openly;
— յանդիման առնել, to represent, to lay before;
առ ական դիպել to see by accident;
առ ականէ, ostentatiously;
յ— առնուլ, to have an eye to, to watch, to take care of;
—ի խոնարհ, quite confused, cf. Ակնկոր;
կորովաբիբ —, Argus-eyed, piercing eye;
— կառուցեալ հայել, to look fixedly;
տալ ակն, cf. Նայիմ, cf. Նկատեմ;
ակն դնել, cf. Ցանկամ;
ակն ածել, cf. Պատկառեմ, cf. Ակնառեմ, cf. Ամաչեմ, cf. Խնամեմ;
source, origin;
water-spout, spring;
hole, stitch;
ring, link;
— արեւու՝ լուսոյ՝ տունջեան, day-star, the sun, cf. Արեգակն;
— գերեզմանի, grave, tomb;
— տապարի, the orifice of the hatchet, axe;
ակունք լուսարձակք, glass.
cf. Ակնապարար.